Jak wspomniano wcześniej, wiele już się dzieje, ale nie wszystko i nie zawsze prawidłowo. Wśród wykonawców i użytkowników krąży wiele mitów i uogólnień, które utrudniają postęp. Pomimo, iż kotły są objęte przeglądami i konserwacją, nie osiągają w pełni założonej sprawności, co więcej, wyłączają się w trybie awaryjnym, choć wszystkie ich zespoły wykonawcze są w dobrym stanie. Istnieją 3 równolegle występujące przyczyny tej sytuacji.
Po pierwsze – stale pogarszająca się jakość powietrza i gazu, a zwłaszcza ilość pyłów w powietrzu. Przeciętny gazowy kocioł wiszący spala na godzinę około 33 m3 powietrza i około 3 m3 gazu. Waga spalin wynosi w tym przypadku około 40 kg/h pracy urządzenia. W przypadku gdy powietrze i gaz są zanieczyszczone, dużo osadów osiada na ściankach komory spalania kotła, tworząc trwałe osady bardzo znacznie obniżające sprawność kotła (Rys. 1).
Po drugie – jakość wody w obiegu grzewczym kotła, czyli tzw. wody technologicznej. Woda ta, wchodząc w reakcję z materiałami, z których zbudowany jest kocioł oraz instalacja grzewcza, wywołuje zjawisko korozji metali. Wg jednego z czołowych producentów środków chemicznych używanych w instalacjach grzewczych w Europie, stałe osady w obiegach grzewczych tworzą w 95% tlenki metali, a nie węglan wapnia! Oznacza to, że dbając o odpowiedni poziom pH, wcale nie likwidujemy większości osadów trwałych w kotle i w obiegu grzewczym, ponieważ poziom pH nie ma wpływu na korozję metali. Ponadto powszechnie stosowane wodne pompy obiegowe posiadają zamontowany magnes, który zanieczyszcza pompę osadami tlenków metali, powodując problemy z jej eksploatacją (Rys. 2).
Po trzecie – namnażające się intensywnie kolonie glonów i bakterii (w instalacji grzewczej podłogowej lub mieszane) j, które po obumarciu osadzają się najczęściej w obiegu wodnym w wymienniku ciepła, dołączając do osadów z tlenków metali (Rys. 3).
Wyżej opisane zjawiska niewiele mają wspólnego z corocznym serwisem kotłów, gdyż nie mieszczą się w standardowym zakresie czynności serwisowych. Obszarami, pozostającymi poza przeglądami są:
- dokładne czyszczenie komór spalania, zwłaszcza wymienników pierwotnych kotłów ze stopu aluminium,
- czyszczenie osadów ze strony obiegu wodnego kotła, czyli wymiennika pierwotnego lub wtórnego,
- czyszczenie i zabezpieczenie antykorozyjne przed osadami trwałymi obiegów grzewczych grzejnikowych i podłogowych wraz z kotłami.